ประโยชน์ของการวิเคราะห์อันตรายที่เกี่ยวกับคน Human Factor and Ergonomics analysis (HFE)

ถ้าในกระบวนการทำงานนั้นต้องควบคุมการทำงานโดยผู้ปฏิบัติงานอย่างใกล้ชิดในทุกขั้นตอน เช่น อุตสาหกรรมทางการบิน การศึกษา HFE จึงมีความสำคัญมาก

• เฟซบุ๊ค
• LinkedIn
• ยูทูบ

Human Factor and Ergonomics analysis คืออะไร

Human Factor and Ergonomic Analysis หรือ HFE คือการศึกษาชี้บ่งอันตรายประเภทหนึ่ง โดยมุ่งเน้นศึกษาปัญหาหรืออันตรายที่เกิดจากผู้ปฏิบัติงานทำงานโดยไม่ถูกวิธี ไม่ว่าจะมีสาเหตุมาจากอะไร และศึกษาความอันตรายต่อผู้ปฏิบัติงานเองด้วย จากสาเหตุข้อจำกัดจากพื้นที่ทำงาน เช่น ทำงานในที่แคบเกินไป หรือสูงเกินไป

สาเหตุที่ทำไมต้องมีการศึกษา HFE แยกออกมาต่างหาก

หนึ่งในสาเหตุสำคัญที่ต้องมีการศึกษา HFE แยกออกไปจากการศึกษาชี้บ่งอันตรายจากกระบวนการผลิตอื่นๆ เช่น HAZID HAZOP หรือ FMEA คือ ถ้าไปดูตามประวัติที่เกิดอุบัติเหตุใหญ่ๆในอดีต นั้นจะพบว่า สาเหตุใหญ่ๆมาจากตัวบุคคลถึง 70% เช่น ขาดการสื่อสาร การส่งมอบต่อข้อมูล การไม่ทำตามขั้นตอนที่ระบุ การขาดความชำนาญ หรือได้มี bypass ระบบความปลอดภัยออกจากระบบหลักในช่วงเริ่มต้นของกระบวนการผลิต จึงทำให้เกิดอุบัติเหตุเหล่านั้นขึ้น จะเห็นได้ว่าถ้าพูดถึงสาเหตุที่มาจากการกระทำของผู้ปฏิบัติงานจะมีความเป็นไปได้ที่ค่อนข้างหลากหลาย เพราะฉะนั้นแล้วเพื่อความละเอียดในการศึกษา การแยกศึกษา HFE จึงมีประโยชน์มาก

ในทางกลับกัน การศึกษา HFE อาจจะไม่มีความจำเป็นเลย ถ้าในกระบวนการนั้นทำงานได้เองโดยอัตโนมัติ ไม่มีความจำเป็นต้องใช้คน ซึ่งในความเป็นจริงแล้ว ในตอนเริ่มต้นของกระบวนการหรือตอนสิ้นสุดกระบวนการล้วนต้องทำงานโดยระบบคนทั้งสิ้น

ประโยชน์ของ HFE มีอะไรบ้าง

โดยสรุปประโยชน์ของ HFE ได้แก่

• เพื่อความปลอดภัยของตัวผู้ปฎิบัติงานเอง
• เพื่อป้องกันความผิดพลาดของผู้ปฎิบัติงาน และลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น
• เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของผู้ปฏิบัติงาน ลดความซ้ำซ้อนที่เกินความจำเป็น
• เพื่อให้ทำงานสะดวกยิ่งขึ้น

วิธีการทำ HFE

เทคนิคในการศึกษาชี้บ่งอันตรายที่เกี่ยวกับบุคคลนั้นมีมากมายหลายวิธี ขึ้นอยู่กับ 2 ตัวแปรหลักๆ

1. วัตถุประสงค์ของการศึกษา
2. ความซับซ้อนของโครงการ Project Complexity

ตัวอย่าง เช่น ศึกษาความซับซ้อนของกระบวนการทำงานที่เกี่ยวกับคน Procedure & instruction review ศึกษาการทำงานร่วมกับเครื่องจักรผ่านเครื่องควบคุมที่จุดปฏิบัติงาน Human Machine Interfacing เป็นต้น

และถ้านำช่วงเวลาของโครงการเข้ามาร่วมพิจารณาด้วย ก็จะเห็นได้ว่าส่วนใหญ่แล้วการศึกษา Human Factor Engineering จะเกิดขึ้นในช่วง FEED กับ Detailed Engineering

ช่วงเวลาของโครงการ	กิจกรรมสำคัญการศึกษา Human Factor Engineering
Concept Design	HFE Screening
FEED & Detailed Engineering	HFE Design Analysis
Construction and Training	HFE awareness training
Operation	HFE awareness training and follow-up evaluation

หัวข้อ Human Factor Engineering (HFE) Analysis

อ้างอิงจากรายงาน IOGP 454: Human factors engineering in projects ได้แบ่งกิจกรรมที่ควรต้องทำในระหว่าง FEED & Detailed Engineering ไว้ด้วยกัน 7 ประเภท ขึ้นอยู่กับส่วนงานที่เกี่ยวข้อง

1. Task Requirement Analysis (TRA)
2. Valve Criticality Analysis (VCA)
3. Vendor package screening and review
4. Control Room analysis and design review
5. Human Machine Interface (HMI) analysis
6. Alarm system analysis
7. Facility/Plant layout design analysis